Młody aktor musi wiedzieć co i dlaczego wykonuje, oraz po co to wykonuje i jakie ten gest ma znaczenie. Ruch musi być widoczny.
a) Ruch sceniczny musi mieć swój początek i koniec. Niedopuszczalne jest , aby zacząć wykonywać kolejny gest, gdy poprzedni nie został jeszcze ukończony – widz się w tym nie połapie, nie zrozumie przekazu. Oczywiście dobrze jest zacząć ruch od „impulsu”, nieco mocniej niż naturalny gest, a także dobrze jest zaakcentować jego zakończenie.
b) Gest na scenie powinien być trochę przerysowany, większy niż w rzeczywistości – dzięki temu będzie bardziej czytelny; ogromne znaczenie odgrywa tu odległość aktorów od widzów.
Watro tez zwrócić uwagę młodym aktorom, aby po wejściu na scenę nie wykonywali żadnych mimowolnych przy ruchów, tzw. brudnych ruchów. Zwracajmy uwagę dzieci na to, że grac musi całe ciało.
Przykład: Jeżeli podajemy Babci butelkę wody, nie angażujemy w to tylko jednej ręki. Możemy ten gest wykonać jedną ręką podając butelkę, drugą delikatnie cofnąć, z rotacją tułowia i wychyleniem całego ciała w stronę Babci, wzrok kierując za „wędrującą” butelką.
Stopklatka – bezruch. Mięśnie usztywnione, nieruchome, wzrok skierowany w jeden punkt. Możemy wykorzystać tę formę do zatrzymania akcji, zaznaczenia ważnego momentu czy do zbudowania napięcia.
Ćwiczenia przygotowujące:
– zrywanie owoców – dzieci chodzą po sali, na znak dany przez instruktora zatrzymują się i zrywają z wyimaginowanego drzewa, stojącego przed nimi, coraz to nowe owoce. Zwróćmy uwagę, by owoce wisiały coraz to wyżej, aby trzeba było się do nich wspinać i podskakiwać.
– zrywanie kwiatów – podobnie jak w przykładzie wyżej, tyle, że dodatkowo możemy poprosić dzieci, aby zrobiły to na czworakach, w wyprostowanymi kolanami, leżąc na brzuchu, na plecach.
– pisanie nosem – aktorzy staja przed instruktorem, który podaje jakiś przykładowy wyraz, np. kot. Dzieci nosem w powietrzu piszą ten wyraz. Po chwili zmieniamy część ciała, którą piszemy, na czoło, łokieć, brzuch
– kartka papieru – dzieci stoją przed instruktorem, skupiają uwagę na jego otwartej dłoni, starając się ruchem całego ciała naśladować ruch dłoni..
– strach/radość-stop – dzieci stają przed instruktorem, który podaje nazwy kolejnych uczuć: „Uwaga! Strach! Stop!”, zadaniem aktorów jest przedstawienie za pomocą mimiki, ruchu rąk, za pomocą całego ciała wybranej emocji. Po słowie „stop” dzieci przestają się ruszać, zastygają bez ruchu. Po każdym ćwiczeniu dotyczącym danego uczucia, omawiamy je, opisujemy jak wygląda na przykład przestraszony człowiek (strach na wielkie oczy, usta otwarte jak do krzyku, ręce w geście obronnym, ciało odchylone do tyłu).
Etiuda z przedmiotem:
krzesło – na środku stawiamy krzesło, dzieci podchodzą do niego kolejno i starają się pokazać jak najwięcej funkcji tego przedmiotu (siadanie, stawanie, chowanie się za lub pod krzesłem). Drugim etapem jest wykorzystanie przedmiotu niezgodnie z jego przeznaczeniem (może stać się łódką, samochodem, partnerką do tańca).
Przykład wymyślenia ruchu postaci:
Wilk
Dziecko mające grać Wilka samo na początku wymyśla krok, sposób poruszania się Wilka. Nie ważne, czy na czworakach, czy kroki będzie stawiał wielkie czy malutkie. Następnie reszta dzieci pokazuje swoje wyobrażenie postaci Wilka. Naszą rolą jest obserwować i wybrać tę najlepszą. Kiedy krok będzie już ustalony, przechodzimy do następnych części charakteryzacji, jak twarz, ręce. Jest to świetna zabawa, a przy okazji spektakl tworzy się sam.
Zaufanie i umiejętność współpracy.
– nie nadepnę cię – dzieci kładą się na podłodze, rozkładają szeroko ręce i nogi, następnie kolejno przechodzą między nogami, rękoma i głowami kolegów, uważając, aby nie zrobić nikomu krzywdy.
– poprowadzę cię – aktorzy dobierają się parami, jedna osoba z pary zamyka oczy, druga oprowadza ją po całej sali (komendy mogą być wydawane słowami: do przodu, do tyłu, w prawo, w lewo).
– duże lustro – dzieci stają przed instruktorem, ten wykonuje różnego rodzaju ruchy, gesty, może wydawać dźwięki – wszystkie dzieci naśladują instruktora. Następuje zamiana – miejsce instruktora zajmują kolejno wybierani aktorzy.
Ćwiczenia wyobraźni teatralnej
Dzieci zamykają oczy. Instruktor opowieścią wprowadza je w świat wyimaginowanej krainy (słoneczna plaża, gęsty las, itd.), na znak dzieci otwierają oczy i starają się fizycznie przemierzać, znaleźć się w rzeczywistości opisanej przez instruktora. Kolejnym etapem zabawy jest kompozycja. Instruktor wybiera jednego aktora, który staje na środku sali w dowolnej (nawiązującej do wymyślonej rzeczywistości/scenki) pozycji. Pozostali uczestnicy kolejno podchodzą do niego i dopasowują się do wytworzonej kompozycji.
Ćwiczenia koncentracji
– jeden punkt – dzieci chodzą po całej sali w różnych kierunkach, wpatrzone w jednej punkt (np. lampę) i wykonują polecenia instruktora (przysiady, podskoki, skłony). Zwracamy uwagę, aby aktorzy nie odrywali wzroku od przedmiotu, nawet, gdy utrudnia im to poruszania się.
– jestem poważny – aktorzy siadają na podłodze/krzesłach nieruchomo, wpatrzeni w jeden punkt, starają się zachować powagę. Instruktor przechodzi kolejno obok aktorów i stara się ich rozśmieszyć, miną, gestem, słowem.
